Wat te doen met niet opgenomen vakantiedagen?
Het einde van het jaar nadert en je hebt misschien nog wel een paar vakantiedagen over. Dan kan het zijn dat je jezelf afvraagt wat er met die dagen gebeurt als je ze niet allemaal hebt opgenomen voor het einde van het jaar.
In dit blog duiken we wat dieper in de regels rondom jouw vakantiedagen, het uitbetalen ervan en vertellen we wat er met jouw vakantiedagen gebeurt bij een eventueel ontslag.
Vakantiedagen over aan het einde van het jaar?
Terwijl veel werknemers al voor het eind van het jaar al hun vakantiedagen hebben opgenomen, heb jij er misschien nog wel een paar dagen staan. Blijven die dagen geldig en kan je ze meenemen naar het volgende jaar, of komen ze te vervallen en heb je er dus niets meer aan? Of misschien kan je ze wel laten uitbetalen? Om deze vragen te kunnen beantwoorden, moeten we eerst weten om wat voor soort dagen het gaat.
Vakantie betekent dat je niet hoeft te werken en toch wordt doorbetaald. Dat klinkt misschien logisch. Toch is het in de praktijk niet altijd duidelijk of we met een vakantiedag te maken hebben of toch met een ander soort verlof (bijvoorbeeld: ADV-dagen, roostervrije dagen, feestdagen, etc.). Het verschil zit hem er in dat vakantiedagen een zogenaamde recuperatiefunctie hebben. Dat betekent dat ze door de wetgever bedoeld zijn om bij te komen van je werk; dus om uit te rusten. Er gelden verschillende regels voor vakantiedagen en andere verlofdagen.
Maar dan zijn we er nog niet; er moet namelijk onderscheid worden gemaakt tussen wettelijke vakantiedagen en bovenwettelijke vakantiedagen.
Wettelijke en bovenwettelijke vakantiedagen
Wettelijke vakantiedagen zijn de dagen waarop je als werknemer minimaal recht hebt op grond van de wet. Dit komt neer op viermaal de overeengekomen arbeidsomvang per week. Dus, werk jij 5 dagen per week, dan heb je recht op 20 wettelijke vakantiedagen per kalenderjaar. Is de overeengekomen arbeidsduur uitgedrukt in uren, dan geldt als minimum viermaal het gemiddelde aantal werkuren per week. Ben je nog niet een heel jaar in dienst, dan heb je natuurlijk recht op minder wettelijke vakantiedagen.
Deze wettelijke vakantiedagen vervallen een half jaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Dus, als je op 31 december 2023 nog niet alle wettelijke vakantiedagen hebt opgenomen die in dat jaar zijn opgebouwd, dan vervallen die wettelijke dagen per 1 juli 2024. Je bent ze dan dus kwijt. Toch zijn er uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld wanneer een werknemer door ziekte of andere redenen niet in staat is geweest om alle wettelijke dagen op te nemen. Daarnaast vindt het Europese Hof van Justitie dat werkgevers er niet alleen voor moet zorgen dat je als werknemer in staat bent om je wettelijke vakantiedagen op te nemen, maar ook dat je werkgever jou er tijdig op moeten wijzen als jouw wettelijke vakantiedagen dreigen te verjaren.
Bovenwettelijke vakantiedagen zijn de vakantiedagen die je als werknemer krijgt bovenop het wettelijk minimum, bijvoorbeeld omdat dit zo is afgesproken in de CAO of in jouw arbeidsovereenkomst. Een werkgever is niet verplicht om bovenwettelijke vakantiedagen te geven, tenzij dat in de CAO staat. Bovenwettelijke vakantiedagen vervallen pas vijf jaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Met andere woorden: heb je nog bovenwettelijke vakantiedagen over uit 2023 die tussentijds niet worden opgenomen, dan verjaren deze dagen per 1 januari 2029.
Uitbetalen van vakantiedagen
Je hebt als werknemer recht op effectieve vakantie. Dit betekent dat wettelijke vakantiedagen die niet zijn opgenomen tijdens het dienstverband niet mogen worden uitbetaald of worden ingeruild voor een andere financiële vergoeding. Dit mag alleen aan het einde van het dienstverband. Bovenwettelijke dagen die niet zijn opgenomen, mogen tijdens het dienstverband wel worden uitbetaald als de werknemer en werkgever dit schriftelijk zijn overeengekomen.
Maar wat is nu de waarde van een vakantiedag als je die laat uitbetalen? De wet zegt dat de uitkering in geld minstens gelijk moet zijn aan het bedrag van het laatstverdiende loon. Onder loon moet dan worden verstaan het overeengekomen loon, dus inclusief vakantiegeld en andere emolumenten (bijvoorbeeld: eindejaarsuitkering, vaste toeslagen, bonussen, etc.) waar je recht op hebt.
Bij ontslag vakantiedagen uitbetalen
Wanneer je van baan wisselt en je jouw opgebouwde vakantiedagen niet meer kan opnemen, dan worden deze in beginsel uitbetaald. Er bestaat echter nog een mogelijkheid om de niet opgenomen wettelijke vakantiedagen alsnog bij jouw nieuwe werkgever op te nemen. Jouw oude werkgever moet hieraan meewerken en een verklaring verstrekken over het aantal overgebleven vakantiedagen. Als je die dagen dan opneemt bij jouw nieuwe werkgever is die natuurlijk niet verplicht om jouw salaris over die dagen door te betalen, want die dagen zijn dan al uitbetaald door jouw oude werkgever.
Wil je meer advies?
Het is belangrijk om goed op de hoogte te zijn van jouw rechten en plichten rondom vakantiedagen. Heb je aan het einde van het jaar vakantiedagen over? Let dan goed op de vervaltermijnen en de mogelijkheden voor uitbetaling. Voor specifiek advies of vragen over het arbeidsrecht, neem contact met ons op of meld je aan voor het gratis spreekuur.
